24 Απρ 2012

Μεταναστευτικό: ρεαλισμός, φαντασιώσεις και η Χρυσή Αυγή

του Νίκου Χρυσόγελου
Κάποιοι ρίχνουν σχεδόν όλα τα κακά που συμβαίνουν στη χώρα μας – ιδιαίτερα την εγκληματικότητα, την εξαθλίωση και την ανεργία – στην παρουσία των μεταναστών.

Το περιστατικό ανθρωπιάς των δυο νεαρών Πακιστανών μεταναστών Χομαγιούντ Ανγουάρ και Βακάρ Αχμέντ που έχασαν τη ζωή τους σε μια απελπισμένη προσπάθεια να σώσουν τρεις Έλληνες ηλικιωμένους, το αυτοκίνητο των οποίων παγιδεύτηκε στις γραμμές του τρένου, αποδεικνύει ότι (και) στο μεταναστευτικό οι μονοδιάστατες προσεγγίσεις αποδεικνύονται ξένες προς την πραγματική ζωή.  Μήπως ξεχάσαμε ότι πολλοί Έλληνες την εποχή της χούντας αναγκάστηκαν να καταφύγουν σε άλλες χώρες λόγω των πολιτικών διώξεων. Μήπως παραβλέπουμε, ότι όπως τα έφερε η κρίση, η Ελλάδα μετατρέπεται ξανά σε χώρα αποστολής ελλήνων μεταναστών σε άλλες χώρες, αφού εξαναγκάζονται σήμερα πολλοί συμπολίτες μας να μεταναστεύσουν αδυνατώντας να επιβιώσουν εδώ.

Το μεταναστευτικό είναι, φυσικά, ένα σύνθετο θέμα. Η Ελλάδα μέχρι πριν 2 δεκαετίες ήταν χώρα αποστολής κι όχι υποδοχής μεταναστών. Βρέθηκε απροετοίμαστη μπροστά σε μεγάλα μεταναστευτικά ρεύματα της εποχής ενώ είναι κοντά σε εύφλεκτες περιοχές. Έχει τεράστιο μήκος συνόρων που είναι αδύνατο να κλείσουν αεροστεγώς. Και δεν έχει αναδείξει επαρκώς την ευρωπαϊκή διάσταση του θέματος. Απαιτούνται, σίγουρα, συγκροτημένες πολιτικές και πρακτικές που δίνουν λύσεις.

Όμως, το τελευταίο διάστημα φαίνεται να επικρατούν στην πολιτική ζωή προσεγγίσεις που αντί να διευκολύνουν την αντιμετώπιση των όποιων προβλημάτων, εμποδίζουν τις λύσεις. Ακραίες φωνές, όχι μόνο στη ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ και στο ΛΑΟΣ αλλά ακόμα και στα δυο (πρώην;) κόμματα εξουσίας αλλά και υπουργοί, υποστηρίζουν ότι η λύση στο μεταναστευτικό είναι «επιχειρήσεις σκούπα», στρατόπεδα κράτησης, φράκτης στα σύνορα και απελάσεις, ώστε να «απαλλαγούμε» από τους 400.000 μετανάστες που δεν έχουν χαρτιά (και ίσως και από αυτούς που έχουν;).
Παρόμοιες απόψεις είναι επικίνδυνες και μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο όχι μόνο τη δημοκρατία στην Ελλάδα αλλά και συμπολίτες μας, Έλληνες, που αυτή την εποχή μεταναστεύουν σε άλλες χώρες αναζητώντας εκεί μια καλύτερη τύχη. Αλλά κυρίως αυτές οι απόψεις – που τις προωθούν δυνάμεις που επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν εκλογικά τα προβλήματα που υπάρχουν - είναι εντελώς ανεδαφικές και αν εφαρμόζονταν θα συνεπάγονταν μεγάλο κοινωνικό και οικονομικό κόστος.

 Μπορεί στα σοβαρά να θεωρηθούν εφαρμόσιμα (ακόμα και αν παρέβλεπε κανείς την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που συνεπάγεται μια τέτοια πρόταση) όσα υποστηρίζουν οι ακραίες φωνές, δηλαδή ότι σε συνθήκες ειρήνης μπορούν 400.000 μετανάστες να συλληφθούν, να κρατηθούν σε στρατόπεδα για μέρες και τελικώς να μεταφερθούν στα σύνορα για να απελαθούν; Η σύλληψη 400.000 μεταναστών θα απαιτούσε την μεγαλύτερη στρατιωτική κινητοποίηση μετά τον Β' παγκόσμιο πόλεμο.

Και ας πούμε ότι συλλαμβάνονται 400.000 άνθρωποι. Πού θα μπορούσαν να συγκεντρωθούν και να παραμείνουν υπό φρούρηση; Σε ξερονήσια, όπως πρότεινε ένας φιλόδοξος νέος αρχηγός “νέου” κόμματος; Εδώ δεν μπορούν να εξασφαλιστούν ελάχιστες συνθήκες διαβίωσης για τους νησιώτες, θα εξασφαλιστούν συνθήκες κράτησης για 400.000 ανθρώπους; Σε ποιές άλλες περιοχές θα μπορούσαν να στηθούν στρατόπεδα κράτησης για τόσους ανθρώπους; Και για πόσες μέρες; Και ας πούμε ότι κρατούνται μερικές εβδομάδες σε στρατόπεδα. Πού θα μεταφερθούν μετά για να απελαθούν; Στον Έβρο; Υπάρχει δυνατότητα να «συγκεντρωθούν» στον Έβρο 400.000 άνθρωποι, η μισή περίπου Θεσσαλονίκη;

Πώς θα μεταφερθούν για να φτάσουν τόσο πολύ άνθρωποι στον Έβρο; Και πώς θα εξαναγκαστούν να διασχίσουν τα σύνορα χωρίς τη θέλησή τους για να περάσουν στην Τουρκία; Και οι Τούρκοι θα δέχονταν ευχαρίστως 400.000 μετανάστες να απελαθούν στη χώρα τους; Και οι απελπισμένοι μετανάστες θα σταματούσαν μπροστά σε έναν φράχτη μερικών χιλιομέτρων στον Έβρο; Δεν θα προσπαθούσαν να φτάσουν σε κάποια ευρωπαϊκή χώρα από άλλο μέρος των ελληνικών συνόρων;

Είναι δυνατόν να κλείσουν τα χιλιάδες χιλιόμετρα ελληνικών συνόρων, ώστε να μην μπαίνει ούτε ένας μετανάστης στην Ελλάδα; Όσοι προβάλλουν τέτοιου τύπου ανοησίες ως λύση στο μεταναστευτικό – και δεν είναι δυστυχώς μόνο περιθωριακοί τύπου που κραδαίνουν μαχαίρια και καδρόνια αλλά και υπουργοί, βουλευτές, πρώην υπουργοί ή φιλόδοξοι αρχηγοί και υπαρχηγοί κομμάτων που υπόσχονται ότι έτσι θα σώσουν την Ελληνική κοινωνία - δεν απαντούν και στο ερώτημα ποιο θα ήταν το οικονομικό κόστος της υλοποίησης μιας τέτοιας πολιτικής: σύλληψη, κράτηση σε στρατόπεδα, διατροφή, μεταφορά στα σύνορα, κινητοποίηση ενός τεράστιου μηχανισμού για μήνες, αν όχι χρόνια.

Δεν θα χρειάζονταν μερικά δισεκατομμύρια που θα έπρεπε να πληρώσουν οι πολίτες σε συνθήκες βαθιάς οικονομικής κρίσης; Όπως και ο “φράκτης” στα σύνορα, θα έπρεπε να βγουν από τις τσέπες των πολιτών. Η ΕΕ ή κάποιος άλλος δεν θα πλήρωνε έστω ένα Ευρώ για τέτοιες πρακτικές. Κι όμως, όλη αυτή η φαντασίωση υποστηρίζεται σοβαρά ως λύση στο μεταναστευτικό!

 Σε αντίθεση με τέτοιες ανοησίες που προβάλλονται από κόμματα και πολιτικούς που επιδιώκουν τα εκμεταλλευτούν την αγωνία και τον φόβο των πολιτών και όχι να επιλύσουν τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν εξαιτίας της απουσίας της διοίκησης, υπάρχουν ρεαλιστικές και βιώσιμες λύσεις, που δεν προωθούνται. Λύσεις που απαιτούν, όμως, ανθρωπιστική προσέγγιση, συγκροτημένη μεταναστευτική πολιτική στην Ελλάδα και στην Ευρώπη και πρακτικές, «έξυπνες» ιδέες.

 Γίνεται πολύ συζήτηση για την κατάσταση στον Αγ. Παντελεήμονα λόγω της παρουσίας μεταναστών. Δεν θα μπορούσε, με πόρους για τους μετανάστες, να δημιουργηθεί, με τη συμμετοχή για παράδειγμα 100 μεταναστών και ελλήνων ικανών να παρέχουν παρόμοιες υπηρεσίες, ένα σχήμα ¨βοήθεια στο σπίτι” για ηλικιωμένους και άτομα που έχουν ανάγκη και κατοικούν στην περιοχή; Η διοίκηση αφήνει τους Χρυσαυγίτες να το παίζουν προστάτες των ηλικιωμένων της περιοχής αντί να αξιοποιεί τους ευρωπαϊκούς πόρους στο πλαίσιο μιας τέτοιας πολιτικής. Θέσεις εργασίας για Έλληνες αλλά και μετανάστες θα μπορούσαν να δημιουργηθούν σε κέντρα πρώτης υποδοχής μεταναστών και σε κέντρα διαχωρισμού (screening centers), όπως προβλέπει μια ανθρωπιστική μεταναστευτική πολιτική.

Εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες, θέσεις εργασίας για κοινωνικούς λειτουργούς, γιατρούς, νομικούς, διερμηνείς, νέους που έχουν σπουδάσει ανθρώπινα δικαιώματα κα. Δεν θα μπορούσε η παρουσία μεταναστών να αποτελέσει μια ευκαιρία για να γίνει η χώρα μας κέντρο διεθνών σπουδών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων, γέφυρα διαλόγου μεταξύ των πολιτισμών, μια μεσογειακή «Ελβετία του πολιτισμού και των τεχνών»;

 Πώς μπορούμε να αγνοούμε ότι ακόμα και στην εποχή της κρίσης υπάρχουν πολλές οικονομικές και κοινωνικές λειτουργίες στην Ελλάδα που χρειάζονται τα εργατικά χέρια που προσφέρουν οι μετανάστες; Πόσες οικογένειες με ηλικιωμένα άτομα και άτομα με προβλήματα υγείας δεν θα έμεναν ξεκρέμαστα αν έφευγαν ξαφνικά όλες οι γυναίκες μετανάστριες που φροντίζουν αυτά τα άτομα; Από την άλλη, γιατί να παγιδεύονται μέσα στα ελληνικά σύνορα άνθρωποι που θέλουν απλώς να περάσουν από την Ελλάδα για να κατευθυνθούν αλλού; Είναι γνωστό ότι οι περισσότεροι μετανάστες και αιτούντες άσυλο παγιδεύονται στην Ελλάδα, ενώ θέλουν να πάνε σε άλλες χώρες μέσω της Ελλάδας. 

Η λύση, λοιπόν στο θέμα των μεταναστών - όπως και στην οικονομία - είναι περισσότερη Ευρώπη, περισσότερη ευρωπαϊκή αλληλεγγύη καθώς κι αποτελεσματική οργάνωση της διοίκησης στην Ελλάδα που θα αποφορτίσουν την πίεση στην Ελλάδα. Όπως και για την αντιμετώπιση της ανεργίας, την κοινωνική συνοχή, την ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ή την προστασία του περιβάλλοντος, έτσι και για το μεταναστευτικό υπάρχουν λεφτά από την Ευρώπη που όμως η διοίκηση αδυνατεί να αξιοποιήσει.

 Η χώρα παρασύρεται να ψηφίσει πολιτικά κόμματα που προωθούν ανεδαφικές κι επικίνδυνες απόψεις, ενώ θα μπορούσε να αξιοποιήσει τα 309.000.000 ευρώ που διαθέτει η ΕΕ για τα θέματα μετανάστευσης προς όφελος και των ελλήνων και των μεταναστών.

 Στις 6 Μαίου οι πολίτες επιλέγουν τι είδους κόμματα θέλουν στην επόμενη Βουλή. Κόμματα που θα βάλουν φωτιά στην πυριτιδαποθήκη ή κόμματα που επιδιώκουν λύσεις στα προβλήματα; 



 Του Νίκου Χρυσόγελου, ευρωβουλευτή των Οικολόγων Πράσινων