Νερό “αρχή των πάντων” 22 Μαρτίου: Παγκόσμια Ημέρα Νερού
«Αρχή των πάντων» κατά τον Θαλή τον Μιλήσιο το νερό, δομικό στοιχείο του σύμπαντος και πρωταγωνιστής στο έργο της ζωής, είναι κάτι παραπάνω από ένα πολύτιμο φυσικό αγαθό, φυσικός πόρος σε ανεπάρκεια.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες το 35% της Ελλάδας εμφανίζει αυξημένο κίνδυνο ερημοποίησης, “νέκρωση” δηλαδή των εδαφών, και κυρίως αρκετά νησιά του Αιγαίου, μέρος της Κρήτης και η Ανατολική Στερεά, ενώ για το 49% ο κίνδυνος είναι ορατός. Σύμφωνα επίσης με τους επιστήμονες, προβλέπεται να έχουμε μακρές περιόδους με ελάχιστη βροχόπτωση και η ξηρασία να πλήξει τη μεσογειακή λεκάνη τις επόμενες δεκαετίες.
Δυστυχώς, ακόμα και σήμερα, «δεν προσέχουμε για να έχουμε». Αντίθετα, εξακολουθούμε να αντιμετωπίζουμε το νερό ως έναν ανεξάντλητο φυσικό πόρο, τον οποίο διαχειριζόμαστε σπάταλα, κυρίως στη γεωργία που απορροφά το 87% των διαθέσιμων πόρων. Η στάθμη του υδροφόρου ορίζοντα συνεχώς μειώνεται. Οι γεωτρήσεις φθάνουν πλέον σε διπλάσιο βάθος από ό,τι πριν από μία 15ετία. Έχουμε ανεξέλεγκτη άντληση νερού, η οποία, εκτός από μείωση των αποθεμάτων, προκαλεί και το φαινόμενο της υφαλμύρωσης. Τη στιγμή που σε πολλές άλλες χώρες έχει επικρατήσει η στάγδην άρδευση στη γεωργία, εμείς ακόμη ποτίζουμε με “κανόνια”.
Διαχείριση δεν είναι να μετράμε απλά πόσο νερό έχουμε, αλλά: Τι ποιότητα νερού έχουμε, πόσο και πόσοι δικαιούνται αυτό το νερό, πότε το δικαιούνται και για ποια χρήση. Διαχείριση είναι η αξιοποίηση των τεράστιων ποσοτήτων νερού, που χάνονται στη θάλασσα και που θα μπορούσαν να καλύψουν ανάγκες, που σήμερα καλύπτονται από πόσιμο νερό!
Η κατάσταση στη Φθιώτιδα, επιγραμματικά:
- άγνωστος είναι ο αριθμός των γεωτρήσεων
- άγνωστη είναι η ποσότητα υπόγειου νερού, η οποία αντλείται
- συνεχίζεται η χορήγηση αδειών για γεωτρήσεις, ακόμα και σε περιοχές υφάλμυρες
- ανεξέλεγκτη είναι η ρίψη λυμάτων και στερεών αποβλήτων στα ρέματα και στην κοίτη του Σπερχειού.
- αυξάνονται αντί για μειώνονται οι υδροβόρες καλλιέργειες στη γεωργία
- δεν έχει ακόμα εφαρμοστεί η Οδηγία Πλαίσιο 2000/60/ΕΚ για την ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων.
- συνεχίζεται η επιμονή στην Μεγάλη Τουριστική Επένδυση με τα τρία γήπεδα γκολφ στον Έξαρχο Αταλάντης. Η συγκεκριμένη περιοχή, σύμφωνα με στοιχεία του πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ, θεωρείται ελλειμματική σε ό,τι αφορά στο υδρολογικό ισοζύγιο. Στις παράλιες περιοχές της Λοκρίδας αντλείται υφάλμυρο νερό ακατάλληλο για πόση και, σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο για την Καταπολέμηση της Απερήμωσης, ανήκει στις περιοχές της Ελλάδας αυξημένου κινδύνου (κίτρινη ζώνη) λόγω αλάτωσης των εδαφών.
Δεν υπάρχουν περιθώρια για άλλες καθυστερήσεις. Γι΄ αυτό προτείνουμε:
- Λήψη αυστηρών μέτρων και αξιοποίηση των επιστημονικών φορέων για την προστασία των υδροφόρων, που τροφοδοτούν τα έργα ύδρευσης στην υδρογεωλογική λεκάνη
- Δρομολόγηση κατασκευής μικρών υδατοδεξαμενών σε τοπικό επίπεδο, τα οποία έργα δεν απαιτούν ούτε πολύ χρόνο ούτε μεγάλες δαπάνες για την κατασκευή τους.
- Τιμολογιακή πολιτική με βάση το κριτήριο ότι το νερό δεν είναι εμπορικό προϊόν, αλλά βασικό αγαθό, και εφαρμογή πολιτικών μείωσης της κατανάλωσης.
- Έλεγχος στις αντλούμενες ποσότητες νερού με επιστημονικά και περιβαλλοντικά κριτήρια, έτσι ώστε να αποφεύγονται οι υπεραντλήσεις και τα φαινόμενα υφαλμύρωσης ή το στέγνωμα στις κοίτες των ποταμών.
- Μείωση των υδροβόρων καλλιεργειών και εκσυγχρονισμός της άρδευσης
- Ενημέρωση των πολιτών
Η προστασία των υδατικών πόρων και ο κίνδυνος της ερημοποίησης είναι μια πολύ σοβαρή υπόθεση για όλους μας.
