Νερό, «Αρχή των πάντων» κατά τον Θαλή τον Μιλήσιο. Η 22α Μαρτίου είναι μια μέρα αφιερωμένη σ’ αυτό το δημόσιο αγαθό, δομικό στοιχείο του σύμπαντος και πρωταγωνιστή στο έργο της ζωής, που θεωρείται και είναι κάτι παραπάνω από ένα πολύτιμο φυσικό αγαθό.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες το 35% της ανατολικής Ελλάδας εμφανίζει αυξημένο κίνδυνο ερημοποίησης, “νέκρωση” δηλαδή των εδαφών, και κυρίως αρκετά νησιά του Αιγαίου, μέρος της Κρήτης και η Ανατολική Στερεά, ενώ για το 49% ο κίνδυνος είναι ορατός. Δεδομένου ότι έχουμε μακρές περιόδους με ελάχιστη βροχόπτωση, προβλέπεται ότι η ξηρασία θα πλήξει τη μεσογειακή λεκάνη τις επόμενες δεκαετίες. Την τελευταία 20ετία οι κάτοικοι της περιφέρειας και κυρίως οι αγρότες ζουν με το άγχος των βροχοπτώσεων.
Πολλοί οικισμοί και δήμοι ξεμένουν από νερό ύδρευσης την περίοδο του καλοκαιριού παρόλο που δεν είναι το τουριστικές περιοχές. Με άλλα λόγια οι κλιματικές αλλαγές είναι εδώ· και η μείωση των βροχοπτώσεων είναι μια πραγματικότητα.
Το τελευταίο διάστημα η δημόσια συζήτηση για το νερό έχει μονοπωληθεί στα θέματα των προωθούμενων ιδιωτικοποιήσεων των Εταιρειών Ύδρευσης και Αποχέτευσης. Ο φόβος της γενίκευσης της ιδιωτικοποίησης του πόσιμου νερού, που επιχειρείται στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα, είναι υπαρκτός. Υπάρχουν έντονες ανησυχίες ότι την τύχη της ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ θα ακολουθήσουν είτε με έμμεσο είτε με άμεσο τρόπο και οι δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) και άλλων πόλεων. Και γιατί όχι και της Στερεάς
Στην Περιφέρειά μας φλέγον ζήτημα αποτελεί η μεθόδευση ξεπουλήματος των ιαματικών πηγών μέσω του ΤΑΙΠΕΔ. Πολίτες και φορείς αυτών των περιοχών αντιτίθενται σε μια τέτοια εξέλιξη με διαδικασίες που έχουν οδηγηθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας
Από τη μια μεριά έχουμε τις ανησυχίες για την, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, εκποίηση των υδατικών πόρων ή την μη επαρκή προστασία τους. Από την άλλη, η ρύπανση του Ασωπού ακόμη δεν έχει αντιμετωπιστεί, θέτοντας σε συνεχή κίνδυνο την υγεία των κατοίκων. Συνεχίζεται να υφίσταται το πρόβλημα της ρύπανσης των νερών της Μεσσαπίας, του Σπερχειού και του Μαλιακού, του Βόρειου Ευβοϊκού και του Κορινθιακού κόλπου. Κάποιες πλευρές του ιδίου προβλήματος αποτελούν οι εξελίξεις στην Κωπαίδα, η διαχείριση του ποτάμιου υδάτινου πλούτου της Ευρυτανίας και αλλού με τα Μικρά ΥδροΗλεκτρικά Εργοστάσια, οι μεθοδεύσεις για τη μεγάλη τουριστική επένδυση στον Έξαρχο της Αταλάντης.
Οι υδατοβόρες δραστηριότητες, όπως η αναφερόμενη ως μεγάλη τουριστική επένδυση με τα τρία γήπεδα γκολφ, τις πέντε χιλιάδες παραθεριστικές κατοικίες και τα τρία μεγάλα ξενοδοχεία στον Έξαρχο Αταλάντης, μια νέα πόλη των είκοσι χιλιάδων κατοίκων, σε μια περιοχή που, σύμφωνα με στοιχεία του ΥΠΕΧΩΔΕ, θεωρείται ελλειμματική σε ό,τι αφορά το υδρολογικό ισοζύγιο, είναι ένα τεράστιο ζήτημα. Στις παράλιες περιοχές της Λοκρίδας αντλείται υφάλμυρο νερό ακατάλληλο για πόση και, σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο για την Καταπολέμηση της Απερήμωσης, η Λοκρίδα ανήκει στις περιοχές της Ελλάδας αυξημένου κινδύνου (κίτρινη ζώνη) λόγω αλάτωσης των εδαφών.
Τα παραδείγματα υποβάθμισης των υδατικών πόρων στην Περιφέρεια Στερεάς δυστυχώς είναι πολλά. Μια θετική εξέλιξη είναι ο προτεινόμενος επαναπλημμυρισμός της λίμνης Ξυνιάδας και η μελέτη, που έχει ήδη ανατεθεί.
Η Οικολογία Αλληλεγγύη Στερεάς πιστεύει ότι η διαχείριση των υδατικών πόρων επιβάλλεται να μπει σε άλλη λογική: αυτή της αειφορικής χρήσης τους με τη μείωση της κατανάλωσης, εφαρμογή προγραμμάτων ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης του νερού, με αξιοποίηση του βρόχινου νερού, περιορισμού των απωλειών νερού στα δίκτυα διανομής και προστασία τους από ποιοτική και ποσοτική υποβάθμιση.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες το 35% της ανατολικής Ελλάδας εμφανίζει αυξημένο κίνδυνο ερημοποίησης, “νέκρωση” δηλαδή των εδαφών, και κυρίως αρκετά νησιά του Αιγαίου, μέρος της Κρήτης και η Ανατολική Στερεά, ενώ για το 49% ο κίνδυνος είναι ορατός. Δεδομένου ότι έχουμε μακρές περιόδους με ελάχιστη βροχόπτωση, προβλέπεται ότι η ξηρασία θα πλήξει τη μεσογειακή λεκάνη τις επόμενες δεκαετίες. Την τελευταία 20ετία οι κάτοικοι της περιφέρειας και κυρίως οι αγρότες ζουν με το άγχος των βροχοπτώσεων.
Πολλοί οικισμοί και δήμοι ξεμένουν από νερό ύδρευσης την περίοδο του καλοκαιριού παρόλο που δεν είναι το τουριστικές περιοχές. Με άλλα λόγια οι κλιματικές αλλαγές είναι εδώ· και η μείωση των βροχοπτώσεων είναι μια πραγματικότητα.
Το τελευταίο διάστημα η δημόσια συζήτηση για το νερό έχει μονοπωληθεί στα θέματα των προωθούμενων ιδιωτικοποιήσεων των Εταιρειών Ύδρευσης και Αποχέτευσης. Ο φόβος της γενίκευσης της ιδιωτικοποίησης του πόσιμου νερού, που επιχειρείται στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα, είναι υπαρκτός. Υπάρχουν έντονες ανησυχίες ότι την τύχη της ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ θα ακολουθήσουν είτε με έμμεσο είτε με άμεσο τρόπο και οι δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) και άλλων πόλεων. Και γιατί όχι και της Στερεάς
Στην Περιφέρειά μας φλέγον ζήτημα αποτελεί η μεθόδευση ξεπουλήματος των ιαματικών πηγών μέσω του ΤΑΙΠΕΔ. Πολίτες και φορείς αυτών των περιοχών αντιτίθενται σε μια τέτοια εξέλιξη με διαδικασίες που έχουν οδηγηθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας
Από τη μια μεριά έχουμε τις ανησυχίες για την, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, εκποίηση των υδατικών πόρων ή την μη επαρκή προστασία τους. Από την άλλη, η ρύπανση του Ασωπού ακόμη δεν έχει αντιμετωπιστεί, θέτοντας σε συνεχή κίνδυνο την υγεία των κατοίκων. Συνεχίζεται να υφίσταται το πρόβλημα της ρύπανσης των νερών της Μεσσαπίας, του Σπερχειού και του Μαλιακού, του Βόρειου Ευβοϊκού και του Κορινθιακού κόλπου. Κάποιες πλευρές του ιδίου προβλήματος αποτελούν οι εξελίξεις στην Κωπαίδα, η διαχείριση του ποτάμιου υδάτινου πλούτου της Ευρυτανίας και αλλού με τα Μικρά ΥδροΗλεκτρικά Εργοστάσια, οι μεθοδεύσεις για τη μεγάλη τουριστική επένδυση στον Έξαρχο της Αταλάντης.
Οι υδατοβόρες δραστηριότητες, όπως η αναφερόμενη ως μεγάλη τουριστική επένδυση με τα τρία γήπεδα γκολφ, τις πέντε χιλιάδες παραθεριστικές κατοικίες και τα τρία μεγάλα ξενοδοχεία στον Έξαρχο Αταλάντης, μια νέα πόλη των είκοσι χιλιάδων κατοίκων, σε μια περιοχή που, σύμφωνα με στοιχεία του ΥΠΕΧΩΔΕ, θεωρείται ελλειμματική σε ό,τι αφορά το υδρολογικό ισοζύγιο, είναι ένα τεράστιο ζήτημα. Στις παράλιες περιοχές της Λοκρίδας αντλείται υφάλμυρο νερό ακατάλληλο για πόση και, σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο για την Καταπολέμηση της Απερήμωσης, η Λοκρίδα ανήκει στις περιοχές της Ελλάδας αυξημένου κινδύνου (κίτρινη ζώνη) λόγω αλάτωσης των εδαφών.
Τα παραδείγματα υποβάθμισης των υδατικών πόρων στην Περιφέρεια Στερεάς δυστυχώς είναι πολλά. Μια θετική εξέλιξη είναι ο προτεινόμενος επαναπλημμυρισμός της λίμνης Ξυνιάδας και η μελέτη, που έχει ήδη ανατεθεί.
Η Οικολογία Αλληλεγγύη Στερεάς πιστεύει ότι η διαχείριση των υδατικών πόρων επιβάλλεται να μπει σε άλλη λογική: αυτή της αειφορικής χρήσης τους με τη μείωση της κατανάλωσης, εφαρμογή προγραμμάτων ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης του νερού, με αξιοποίηση του βρόχινου νερού, περιορισμού των απωλειών νερού στα δίκτυα διανομής και προστασία τους από ποιοτική και ποσοτική υποβάθμιση.