Συμπληρώνονται αυτές τις μέρες 64 χρόνια από την είσοδο του πλανήτη στην πυρηνική εποχή. Μια είσοδο στην πυρηνική εποχή που έγινε με τραγικό τρόπο με τα εκατοντάδες χιλιάδες θύματα των ατομικών βομβών που έριξαν οι ΗΠΑ στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι της Ιαπωνίας.
Η δικαιολογία ήταν «για να σταματήσει ο πόλεμος». Όμως, η ήττα της Ιαπωνίας ήταν θέμα χρόνου. Οπότε, αυτό που μέτρησε κυρίως ήταν «οι μελλοντικές απώλειες Αμερικανών στρατιωτών μέχρι να παραδοθεί η Ιαπωνία», δηλαδή με άλλα λόγια μπήκαν στην ίδια ζυγαριά «οι δικοί μας στρατιώτες» από τη μια κι οι άμαχοι, τα γυναικόπαιδα, δυο πόλεις ολόκληρες «του εχθρού» από την άλλη. Κι αποφάσισαν ότι «πάνω απ’ όλα οι δικοί μας στρατιώτες και η νίκη». Με άλλα λόγια, ο σκοπός αγιάζει τα μέσα.
Με αυτήν την κίνηση, τη ρίψη ατομικών βομβών κατά ολόκληρων πόλεων, οι ΗΠΑ διέπραξαν ένα έγκλημα για το οποίο δε δικάστηκαν ποτέ, ένα έγκλημα πολέμου όπως εκείνα των Ναζί με το ολοκαύτωμα, την μαζική εξόντωση Εβραίων, τσιγγάνων, αντιστασιακών και αντιφρονούντων στα κρεματόρια.
Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα λοιπόν; Αν ο σκοπός είναι ηθικός (το τέλος του πολέμου, η ειρήνη), δικαιούμαστε να κάνουμε οτιδήποτε, ακόμη και τέτοια εγκλήματα κατά αμάχων; Η απάντηση του ειρηνιστικού και οικολογικού κινήματος είναι όχι κατηγορηματικά. Τα μέσα μας πρέπει να είναι ανάλογα του σκοπού μας. Αν θέλουμε ειρήνη, τότε τα μέσα μας πρέπει να είναι ειρηνικά.
Και το απέδειξε η Ιστορία. Η ρίψη των ατομικών βομβών σταμάτησε μεν τον πόλεμο, εγκαινίασε όμως μια νέα εποχή πλανητικού τρόμου, την πυρηνική εποχή, με τον ανταγωνισμό των πυρηνικών εξοπλισμών. Εφ’ όσον το μέσο που οδήγησε στην ειρήνη ήταν ο τρόμος των πυρηνικών όπλων, το αποτέλεσμα ήταν μια πλανητική κοινωνία τρόμου εξαιτίας των πυρηνικών.
Σύντομα ατομικές βόμβες απέκτησαν η Σοβιετική Ένωση, η Κίνα, η Γαλλία, η Βρετανία, τα υπόλοιπα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ μαζί με τις ΗΠΑ. Ο ανταγωνισμός των πυρηνικών εξοπλισμών, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, έδωσε τη θέση του στην ανεξέλεγκτη διάδοση των πυρηνικών, που είχε ήδη από παλιότερα αρχίσει με την απόκτηση ατομικής βόμβας από το Ισραήλ, την Ινδία και το Πακιστάν.
Πώς απέκτησαν πυρηνικά όπλα αυτές οι τρεις χώρες; Ξεκινώντας από την «ειρηνική» χρήση της πυρηνικής ενέργειας, για παραγωγή ρεύματος, προχώρησαν τις έρευνές τους κι έφτασαν στα πυρηνικά όπλα. Γι’ αυτό και είναι μια ιδιαίτερα επικίνδυνη εξέλιξη η προσπάθεια της Τουρκίας να αποκτήσει πυρηνικά εργοστάσια, κι οι πρόσφατες συζητήσεις για το θέμα αυτό με τη Ρωσία. Γι’ αυτό επιμένει το ειρηνιστικό και το οικολογικό κίνημα ότι δεν υπάρχει «ειρηνική» χρήση της πυρηνικής ενέργειας, είναι απλά το πρώτο βήμα για την απόκτηση πυρηνικών όπλων. Η στάση των ΗΠΑ και των άλλων χωρών του Συμβουλίου Ασφαλείας απέναντι στις προσπάθειες του Ιράν και της Βόρειας Κορέας για την απόκτηση «ειρηνικών» πυρηνικών εργοστασίων, είναι η απόδειξη της στενής διασύνδεσης της «ειρηνικής» με την πολεμική χρήση της πυρηνικής ενέργειας.
Όμως η δική μας ευαισθησία δεν πρέπει να είναι επιλεκτική. Θέλουμε έναν κόσμο χωρίς τον πυρηνικό τρόμο. Η πυρηνική ενέργεια δεν είναι «δικαίωμα», είναι κατάρα! Όπως καταδικάζουμε τις πυρηνικές έρευνες του Ιράν και της Βόρειας Κορέας, έτσι καταδικάζουμε και τα πυρηνικά όπλα των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της Κίνας, της Γαλλίας, της Βρετανίας, του Ισραήλ, της Ινδίας και του Πακιστάν. Όλες αυτές οι χώρες θα πρέπει να δώσουν το παράδειγμα του πυρηνικού αφοπλισμού, της κατάργησης των πυρηνικών όπλων, αντί να προσπαθούν να κρατήσουν απλά το κλαμπ κλειστό αποκλειστικά για τα μέλη. Ειδάλλως, δε δικαιούνται δια να ομιλούν. Αντιθέτως, το ειρηνιστικό και το οικολογικό κίνημα ανησυχεί για όλα τα πυρηνικά όπλα και εργοστάσια, σε όποια χώρα και αν βρίσκονται. Και πρέπει να κινητοποιηθούμε όλοι για να δώσουμε ένα τέλος στον πυρηνικό παραλογισμό, ένα τέλος στην πυρηνική εποχή, που δεν θα έρθει υποστηρίζοντας τα πυρηνικά των μεν κατά των δε, αλλά κλείνοντας όλα τα πυρηνικά εργοστάσια και καταργώντας όλα τα πυρηνικά όπλα. Η λογική «αφού κι οι άλλοι έχουν, γιατί όχι κι εμείς» οδηγεί στον όλεθρο κι πολλαπλασιάζει τις πιθανότητες πυρηνικού πολέμου ή ατυχήματος.
Φώτης Ποντικάκης
Μέλος της Περιφερειακής Γραμματείας Κρήτης των Οικολόγων Πράσινων
